Με καταληκτική ημερομηνία την 19η Απριλίου 2019, το υπ. Παιδείας συνεχίζει τις επιμορφώσεις (μέσω ΕΣΠΑ) για την περιγραφική αξιολόγηση μαθητών. Προηγήθηκε πιλοτική εφαρμογή, επιμορφώσεις συντονιστών και το ανάλογο έντυπο υλικό: ο οδηγός εκπαιδευτικού, το θεωρητικό πλαίσιο, η μεθοδολογία, τα κριτήρια, καθώς και τα σενάρια ανάπτυξης διαδικασιών περιγραφικής αξιολόγησης. Στη συνέχεια, οι διευθυντές/ντριες των σχολικών μονάδων καλούνται να ενημερώσουν τους Συλλόγους Διδασκόντων ώστε να καταγραφεί σε σχετικό πρακτικό του Σ.Δ. ότι πραγματοποιήθηκε η συγκεκριμένη ενημέρωση.
Με βάση τα παραπάνω το Δ.Σ. του Συλλόγου μας:
- Υπενθυμίζει ότι καμιά αλλαγή θεσμικού πλαισίου για την αξιολόγηση των μαθητών δεν έχει πραγματοποιηθεί ούτε προγραμματίζεται μέχρι στιγμής.
- Εκτιμά ότι η αξιολόγηση/βαθμολογία των μαθητών που εφαρμόζεται σήμερα αποτελεί ένα εργαλείο που λειτουργεί μέσα στο πλέγμα των ταξικών παραγόντων που προσδιορίζουν τη σχολική επίδοση. Αποτελεί εργαλείο της κατανεμητικής λειτουργίας του σχολείου, διαχωρισμού των μαθητών/τριών σε ικανούς και μη ικανούς, συνδιαμορφώνει τους όρους της σχολικής αποτυχίας και προσανατολίζει τη διδακτική πράξη σε διαρκείς μετρήσιμες δοκιμασίες που υπηρετούν την βαθμολογική κατάταξη των μαθητών σε βάρος της λειτουργίας της μάθησης.
- Εκτιμά ότι η περιγραφική αξιολόγηση που προωθείται από το Υπουργείο, με βάση επίσημα κείμενα του ΙΕΠ, παρεμβαίνει σε βάθος στο σύνολο της εκπαιδευτικής διαδικασίας, θεωρώντας την μέρος της καθημερινής λειτουργίας της τάξης, του ημερήσιου προγράμματος, και απαιτεί συλλογή, καταγραφή, ανάλυση και ερμηνεία, αξιοποίηση και κοινοποίηση δεδομένων, που προϋποθέτουν συγκέντρωση «ενδείξεων», «τεκμηρίων», «αποδεικτικών στοιχείων» σχετικών με τη μαθησιακή πορεία, την εξέλιξη και την ανάπτυξη των μαθητών/-τριών σε μια συνεχή βάση», προκειμένου όλα αυτά να είναι προσβάσιμα και κοινωνικώς λογοδοτούμενα στοιχεία του ατομικού φακέλου του μαθητή. Με πρόσχημα την συστηματοποίηση, τα κριτήρια αξιολόγησης συγκροτούν ένα γραφειοκρατικό σύνολο και αντικαθιστούν τη γνώση με δεξιότητες. Κατά μέσον όρο, κάθε δάσκαλος θα αξιολογεί περίπου 3,5 γενικά κριτήρια ανά μάθημα και κάθε καθηγητής σχεδόν 4 κριτήρια ανά μάθημα (λαμβάνοντας κατά μέσον όρο υπόψη 11,5 και 17 επιμέρους κριτήρια αντίστοιχα). Η περιγραφική αξιολόγηση, όπως και η ποσοτική, αντιμετωπίζει ατομικά το ζήτημα της μάθησης και εξατομικεύει τη σχολική αποτυχία, αθωώνοντας τους κοινωνικούς και ταξικούς καθορισμούς της σχολικής απόδοσης, ιδιαίτερα σε μια κοινωνία κατεστραμμένη κυριολεκτικά από την πολιτική των μνημονίων, της ανεργίας και της φτώχειας.
- Θεωρούμε ότι σε αντιδιαστολή με διαδικασίες κατηγοριοποίησης και ταξινομικής ιεράρχησης των μαθητών, ο καλύτερος τρόπος παρακολούθησης της μαθησιακής πορείας ενός μαθητή είναι ο συλλογικός σχεδιασμός της παιδαγωγικής πράξης που διευκολύνεται αν ο σύλλογος διδασκόντων είναι σταθερός (προϋπόθεση εδώ είναι οι μαζικοί διορισμοί) και το σχολείο ενιαίο. Σε αυτή τη βάση, πρέπει να προβλέπεται διαρκής ενημέρωση των γονέων για την πορεία του τμήματος και σε συνάρτηση με αυτήν και κάθε μαθητή – μαθήτριας. Ήδη στο σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα, στο νηπιαγωγείο και στις δύο πρώτες τάξεις του δημοτικού οι μαθητές μας δεν αξιολογούνται. Παρ’ όλα αυτά οι γονείς έχουν μια πλήρη εικόνα της μαθησιακής πορείας του παιδιού τους, οι σύλλογοι διδασκόντων επισημαίνουν πιθανές αδυναμίες συγκεκριμένων παιδιών και προγραμματίζουν σε συνεργασία με τους γονείς τις ανάλογες παιδαγωγικές παρεμβάσεις. Αυτή η πρακτική μπορεί να γενικευτεί και να συστηματοποιηθεί. Η επικέντρωση στην ουσία της σχέσης του παιδιού με τη μόρφωση και το σχολείο και η διερεύνηση της πολλαπλότητας των καθορισμών αυτής της σχέσης και όχι η απόδοση ενός στερεοτυπικού χαρακτηρισμού, αποτιμάται ως κάτι θετικό.
Όσο αφορά στο σχετικό πρακτικό, εάν ζητηθεί, θεωρούμε ότι οι Σύλλογοι Διδασκόντων αλλά και οι συνάδελφοι μεμονωμένα έχουν κάθε δικαίωμα να καταγράψουν την άποψή τους.
O πρόεδρος Ο Γ. Γραμματέας
Δημήτρης Μαριόλης Νίκος Αθανασόπουλος
