Πριν ακόμη δοθεί επίσημα στη δημοσιότητα το νομοσχέδιο για την ίδρυση του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, όπου υπάρχει διάταξη για την υποχρεωτικότητα ενός επιπλέον έτους στο Νηπιαγωγείο, δήμαρχοι, εργοδότες και εργαζόμενοι συντονίζονται σε κοινές δράσεις ενάντια στη υποχρέωση της πολιτείας για παροχή δωρεάν αγωγής και εκπαίδευσης σε όλα τα παιδιά 4-6 ετών στο Νηπιαγωγείο.
ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων ) – ΠΟΣΙΠΣ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Ιδιωτικών Παιδικών Σταθμών ) – ΠΟΕ-ΟΤΑ ( Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Οργανισμών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση) – ΣΒΕ (Σύλλογος Βρεφονηπιοκόμων Ελλάδας ) – ΠΑΣΥΒΝ (Πανελλήνιος Σύνδεσμος Βρεφονηπιαγωγών), δηλώνουν ότι θα κάνουν ό,τι μπορούν για να μην ψηφιστεί η δίχρονη υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση στο δημόσιο και δωρεάν Νηπιαγωγείο.
Η ΠΟΕ-ΟΤΑ έχει ως αίτημα την ελεύθερη επιλογή δομών για τους γονείς –μια διαδικασία που όπως όλοι γνωρίζουμε όσον αφορά τους παιδικούς σταθμούς στηρίζεται στα voucher και ηΠΟΣΙΠΣ έχει πραγματικό ενδιαφέρον για τα voucher αφού αναφέρει ότι «η υποχρεωτικότητα καταργεί αυτόματα το voucher για τα παιδιά 4-5 ετών μέσω του ΕΣΠΑ». Άλλωστε στην τελευταία συνάντηση της ΠΟΣΙΠΣ επανέλαβαν «την υποχρέωση της πολιτείας να διασφαλίσει τα voucher»!
Όλοι αυτοί που στηρίζουν τα νεοφιλελεύθερα συμφέροντα , που αποτελούν τροχοπέδη για τη διεύρυνση και καθιέρωση της δημόσιας και δωρεάν προσχολικής εκπαίδευσης είναι οι υποστηρικτές του οικονομολόγου Μίλτον Φρίντμαν (θεμελιωτή του νεοφιλελεύθερου μοντέλου οικονομίας ) ο οποίος ισχυριζόταν ότι «το εκπαιδευτικό κουπόνι είναι ένα μέσο για να επιτευχθεί η μετάβαση από ένα κρατικό σύστημα σε ένα σύστημα της αγοράς».
Μέσα από ανακρίβειες, αναληθή και παραποιημένα στοιχεία επιδιώκουν να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη και να πετύχουν το στόχο τους.
Παραθέτουμε τα ακριβή στοιχεία:
1.Σχετικά με την υποχρεωτικότητα και την καθολικότητα
ΠΟΣΙΠΣ «Η υποχρεωτικότητα εμφανίζεται ως προτροπή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τη χώρα μας, ενώ η πραγματική προτροπή είναι για διασφάλιση της Καθολικότητας της Προσχολικής Αγωγής (την οποία ο νομοθέτης καταργεί για τα Προνήπια)».
ΠΟΕ-ΟΤΑ: « Είμαστε αντίθετοι κατηγορηματικά στην θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής ένταξης παιδιών τεσσάρων ετών στα νηπιαγωγεία»
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ: Η ΚΑΘΟΛΙΚΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΗ ΜΟΝΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η θέσπιση της υποχρεωτικότητας με το Ν 3518/2006 είναι αυτή που διασφάλισε για πρώτη φορά στην Ελλάδα την καθολική πρόσβαση των νηπίων (5-6 ετών) στην προσχολική εκπαίδευση. Παραθέτουμε τα στοιχεία:
| Σχ. Έτος | Αριθμός φοιτούντων παιδιών |
| 2004-2005 | 141.654 |
| 2005-2006 | 142.982 |
| 2006-2007 | 143.095 |
| 2007-2008 | 149.112 |
| 2008-2009 | 157.637 |
Η πρωτοφανής αύξηση των παιδιών που φοίτησαν στα Νηπιαγωγεία τα σχολικά έτη 2007-2008 (πρώτο έτος εφαρμογής της υποχρεωτικότητας) και 2008-2009 προήλθε από παιδιά τα οποία ή παρέμειναν στο σπίτι τους υπό την επιτήρηση συγγενών ή αμοιβόμενων προς τούτο προσώπων (με αρκετά συζητήσιμη προσφορά προς τα παιδιά), είτε παρέμειναν σε άλλες δομές παρακολουθώντας προγράμματα μη συμβατά για την ηλικία τους[1].
Και ενώ, από τη θέσπισή της (το 2006) η υποχρεωτικότητα αποτέλεσε τον καθοριστικό παράγοντα για τη φοίτηση όλων των παιδιών 5-6 ετών στα Νηπιαγωγεία, ο ΠΑΣΙΠΣ (Πανελλήνιος Σύλλογος Ιδιωτικών Παιδικών Σταθμών ο οποίος είναι μέλος της ΠΟΣΙΠΣ) έκανε προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας με την οποία ζητούσε, εκτός των άλλων και την κατάργησή της. Το ΣΤΕ όμως απέρριψε την αίτηση. Στην απόφαση με αρ. 1505/2013 αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «με τις διατάξεις του άρθρου 16 παρ. 2 και 3 του Συντάγματος παρέχεται ευχέρεια στο νομοθέτη κατά τη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής …να αυξήσει τα έτη της υποχρεωτικής εκπαιδεύσεως στο πλαίσιο δε της ευχέρειάς του αυτής μπορεί να επεκτείνει τη διάρκεια της υποχρεωτικής πρωτοβάθμιας εκπαιδεύσεως και κατά το στάδιο της προσχολικής αγωγής με την καθιέρωση της υποχρεωτικής φοιτήσεως στο νηπιαγωγείο. Συνεπώς όλα τα περί αντιθέτου προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση είναι απορριπτέα».
2.Σχετικά με μύθευμα για «σχολειοποίηση» των παιδιών στο Νηπιαγωγείο
ΠΟΣΙΠΣ- ΠΑΣΥΒΝ- ΠΟΕ-ΟΤΑ αναφέρονται σε «αντιπαιδαγωγική, βίαιη σχολειοποίηση τετράχρονων παιδιών».
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ: Σε παλιότερη ανακοίνωσή μας[2] έχουμε τεκμηριώσει με ακρίβεια ότι η σχολειοποίηση είναι ένα επιχείρημα που δεν έχει καμία βάση και καμία σχέση με το πρόγραμμα του Νηπιαγωγείου. Η χρησιμοποίηση αυτού του όρου ειδικά από παιδαγωγούς των παιδικών σταθμών, οι οποίοι δουλεύουν με παιδιά, είναι απαράδεκτη και το γεγονός αυτό τους καθιστά ενίοτε και επικίνδυνους για τις μεθόδους που χρησιμοποιούν για την επιτέλεση του παιδαγωγικού τους έργου. Παραποιείται σκόπιμα ο παιδαγωγικός και εκπαιδευτικός ρόλος του Νηπιαγωγείου με στόχο τη δημιουργία σύγχυσης και αβάσιμων φόβων στους γονείς και στην κοινωνία. Γίνεται αναφορά σε σχολειοποίηση του Νηπιαγωγείου, και δίνεται η εικόνα ενός αυστηρά δομημένου εκπαιδευτικού προγράμματος με μεθόδους και πρακτικές άλλων βαθμίδων της εκπαίδευσης. Όμως, όποιος γνωρίζει τον τρόπο λειτουργίας του Νηπιαγωγείου και το επίσημο αναλυτικό πρόγραμμά του, γνωρίζει ότι σχολειοποίηση δεν υφίσταται γιατί:
- Στο Νηπιαγωγείο ο τρόπος μάθησης είναι παιγνιώδης, αυθόρμητος, παιδοκεντρικός και αναπτυξιακά κατάλληλος για τα παιδιά.
- Στο πρόγραμμα του Νηπιαγωγείου δεν υπάρχουν διακριτά γνωστικά αντικείμενα. Για αυτό το λόγο, το Νηπιαγωγείο στελεχώνεται μόνο από Νηπιαγωγούς Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης και δεν έχει άλλες ειδικότητες εκπαιδευτικών.
- Το Νηπιαγωγείο δεν έχει σχολικά εγχειρίδια –βιβλία-τετράδια.
- Η διαμόρφωση του χώρου του Νηπιαγωγείου είναι σε μαθησιακά κέντρα –γωνιές δραστηριοτήτων, τα οποία είναι παιδαγωγικά αναγκαία για την ανάπτυξη της αυτενέργειας και αυτονομίας του παιδιού.
- Το Νηπιαγωγείο έχει μεικτές ομάδες νηπίων ηλικίας 4-6 ετών. Η σύνθεση αυτών των ομάδων είναι πολύ σημαντική για τη βελτίωση και της κοινωνικοσυναισθηματικής και πνευματικής/διανοητικής ανάπτυξης των παιδιών.
3.Σχετικά με τη δυναμικότητα των Νηπιαγωγείων της χώρας
ΠΟΣΙΠΣ : «Οι θέσεις στα Δημόσια Νηπιαγωγεία δεν υπερβαίνουν τις 80.000 (υπολογισμός της ΚΕΔΕ)»
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ: Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΠΕΘ το σχολικό έτος 2016-2017 φοίτησαν στα Νηπιαγωγεία 138.196 παιδιά. Η δυναμικότητα των Νηπιαγωγείων σε όλη την Ελλάδα είναι περίπου 157.000 θέσεις (επισημαίνουμε ότι 157.637 παιδιά φοίτησαν το 2008-2009). Στην επαρχία και σε πολλά αστικά κέντρα επαρκούν οι θέσεις για τη φοίτηση όλων των νηπίων 4-6 ετών στα Νηπιαγωγεία και θα μείνουν και κενές θέσεις. Για το λόγο αυτό είναι εφικτή η άμεση εφαρμογή του ενός επιπλέον έτους υποχρεωτικής εκπαίδευσης των παιδιών στα 2/3 των δήμων της χώρας.
4.Σχετικά με το κλείσιμο δομών παιδικών σταθμών
ΠΟΣΙΠΣ «Αποκλείονται εκατοντάδες δημοτικοί και ιδιωτικοί παιδικοί σταθμοί και οδηγούνται στο κλείσιμο»
ΚΕΔΕ «Η ένταξη των νηπίων 4 ετών στην Υ.Ε. θα έχει ως συνέπεια ….να κλείσουν 1.600 Δημοτικές δομές. Απαξιώνει, συρρικνώνει και αποδομεί ένα νευραλγικό κομμάτι της τοπικής αυτοδιοίκησης, που είναι οι παιδικοί σταθμοί»
ΠΟΕ-ΟΤΑ: « η σχετική εξαγγελία βάζει ταφόπλακα στη λειτουργία των Δημοτικών Παιδικών Σταθμών…»
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ: Η δυναμικότητα των παιδικών σταθμών των Δήμων πανελλαδικά είναι: 79.229 θέσεις και 9.167 θέσεις για βρέφη. Δεν υπάρχει η δυνατότητα κάλυψης των θέσεων για τα παιδιά 2,5-4 ετών που είναι 130.000 περίπου. Χιλιάδες παιδιά μένουν εκτός παιδικών σταθμών γιατί οι δομές δεν επαρκούν για πλήρη κάλυψη της ζήτησης. Με την εφαρμογή της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης, παρά το γεγονός ότι θα αδειάσουν οι θέσεις των παιδιών 4-5 ετών στους παιδικούς σταθμούς, οι παιδικοί σταθμοί όχι μόνο δε θα συρρικνωθούν αλλά χρειάζεται, σύμφωνα με τα στοιχεία, να ιδρυθούν και νέοι για να καλύψουν τη ζήτηση.
ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΙΝΑΙ
ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
Η δίχρονη δημόσια υποχρεωτική Προσχολική Αγωγή και Εκπαίδευση αποτελεί αίτημα αιχμής όλης της εκπαιδευτικής κοινότητας. Από το ∆ιάταγµα αρ. 68/1896 «Περί συστάσεως νηπιαγωγείων» και το νόμο 3518/2006 για την ενός έτους υποχρεωτική Προσχολική Αγωγή και Εκπαίδευση μέχρι σήμερα το αίτημα για δίχρονη υποχρεωτική Προσχολική Αγωγή και Εκπαίδευση είναι βασικό και αδιαπραγμάτευτο.
Επιστημονικά δεδομένα από ποικίλα πεδία –νευροεπιστήμες, εκπαίδευση, γνωστική και αναπτυξιακή ψυχολογία και οικονομικά– καταδεικνύουν με σαφήνεια τα κοινωνικά, περιβαλλοντικά, γνωστικά, εκπαιδευτικά και οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από την επένδυση στην Προσχολική Αγωγή και Εκπαίδευση
Η θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής δίχρονης Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης και η σύνδεσή της με την πρωτοβάθμια, μέσω της ομαλής μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό σχολείο είναι μια ουσιαστικής σημασίας παρέμβαση στο εκπαιδευτικό σύστημα. Η υποχρεωτική δίχρονη Προσχολική Αγωγή και Εκπαίδευση εξασφαλίζει στο παιδί συνέχεια ως προς το εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το χώρο και τα πρόσωπα και δίνει στους εκπαιδευτικούς τον απαραίτητο χρόνο για να ασχοληθούν με θέματα που σχετίζονται με πρώιμη παρέμβαση και συστηματικές προληπτικές παρεμβάσεις. Στην Ελλάδα η προσβασιμότητα των παιδιών 4-5 ετών στην Προσχολική Εκπαίδευση είναι 67% , ποσοστό το οποίο είναι πολύ χαμηλό σε σχέση με την Ευρώπη όπου το ποσοστό προσβασιμότητας είναι 95%.(Eurydice 2014).
Είναι δικαίωμα όλων των παιδιών η δίχρονη δημόσια υποχρεωτική ποιοτική Προσχολική Αγωγή και Εκπαίδευση και για το λόγο αυτό, είναι αναγκαίο να υπάρξει η καθολική εφαρμογή της σε όλη την επικράτεια άμεσα. Η εξασφάλιση κονδυλίων για μόνιμους διορισμούς Νηπιαγωγών, κτιριακές υποδομές κ.ά. αποτελούν αναγκαία μέτρα για την απρόσκοπτη εφαρμογή της.
Διεκδικούμε
Ενιαία δημόσια δωρεάν δεκατετράχρονη εκπαίδευση (ενιαίο δωδεκάχρονο δημόσιο δωρεάν υποχρεωτικό σχολείο και δίχρονη υποχρεωτική προσχολική αγωγή και εκπαίδευση για όλα τα παιδιά 4 έως 6 στο δημόσιο Νηπιαγωγείο).
[1] Περί Παιδείας Διάλογος. Ρέθυμνο: Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Κρήτης. Οικονομίδης, Β. Δ. (Επιμ.) (2011)
[2] http://www.alfavita.gr/arthron/ekpaideysi/mytheymata-kai-alitheies-gia-nipiagogeio
