Μετά από σχετική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Πράξη 43/03-09-2020 του Δ.Σ.) το υπουργείο Παιδείας απέστειλε στα σχολεία:
α) την ύλη και τις οδηγίες διδασκαλίας της Γλώσσας, των Μαθηματικών, των Κοινωνικών και Φυσικών Επιστημών κατά το σχολικό έτος 2020-2021
β) τις οδηγίες αναπλήρωσης πιθανών διδακτικών κενών στα μαθήματα ανά τάξη του προηγούμενου σχολικού έτους (κατά το α’ δεκαήμερο του σχολικού έτους 2020-2021)
Γ) τις οδηγίες κάλυψης πιθανών διδακτικών κενών προηγούμενου σχολικού έτους στα μαθηματικά γυμνασίου και γενικού λυκείου κατά το α’ δεκαήμερο του σχολικού έτους 2020-2021
Από την πλευρά μας έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής:
- Τους τελευταίους έξι μήνες, δηλαδή από τις 11 Μαρτίου ως τις 14 Σεπτεμβρίου, οι μαθητές-τριες έχουν παρακολουθήσει μόλις εννέα (9) ημέρες μαθήματα ο/η καθένας/καθεμία. Η τελευταία φορά που συνέβη κάτι αντίστοιχο ήταν τα χρόνια της κατοχής. Αυτό είναι ένα δεδομένο που κανείς δεν μπορεί να το αγνοήσει. Να υπενθυμίσουμε επίσης, ότι έως τις διακοπές του Πάσχα, η επίσημη κατεύθυνση του Υπουργείου ήταν «δεν προχωράμε στην ύλη». Επομένως, απαιτείται ένα συγκεκριμένο και μελετημένο πρόγραμμα μείωσης και αναδιάταξης της ύλης προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα διδακτικά κενά που αναμφίβολα προκύπτουν σε όλες τις τάξεις της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
- Η διατύπωση «πιθανών διδακτικών κενών» δεν είναι απλώς άστοχη και προκλητική, αποτελεί πολιτική επιλογή. Υποδηλώνει σαφώς, ότι, παρά το παρατεταμένο lock out, θα μπορούσε, ως δια μαγείας, να μην υπάρχουν διδακτικά κενά. Το τεράστιο πρόβλημα αναπλήρωσης της ύλης που δεν διδάχθηκε υποβαθμίζεται, για να μην πούμε ότι ενοχοποιούνται με αυτόν τον τρόπο οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί για ολιγωρία.
- Στις 18/5/2020, το Υπουργείο Παιδείας με την εγκύκλιο «Συμπληρωματικές Οδηγίες για τη διδασκαλία των μαθημάτων» της Γλώσσας, των Μαθηματικών και των Φυσικών, έθετε ως διδακτικό καθήκον την κάλυψη όλων των διδακτικών στόχων της σχολικής χρονιάς 2019-2020 ως να μην συνέβαινε τίποτα, ως να μην υπήρχε πανδημία, αδιαφορώντας πλήρως για τα πραγματικά δεδομένα και την αναστολή λειτουργίας των σχολείων για πάνω από δύο μήνες.
- Σήμερα, οι οδηγίες για την κάλυψη «πιθανών διδακτικών κενών», προβλέπουν ότι στο πρώτο δεκαήμερο των μαθημάτων, οι εκπαιδευτικοί θα αναπληρώσουν (και πάλι ως δια μαγείας) το σύνολο των διδακτικών στόχων όλων των μαθημάτων! Οι συντάκτες των σχετικών οδηγιών απλώς παρέθεσαν δια της μεθόδου copy-paste, όλους τους διδακτικούς στόχους που περιλαμβάνονται στα ΑΠΣ-ΔΕΠΠΣ. Επομένως, οποιαδήποτε ενδεχόμενα διδακτικά κενά παρατηρούνται στους μαθητές την επόμενη περίοδο, θα χρεώνονται στην ολιγωρία, την αδιαφορία ή και την ανικανότητα των εκπαιδευτικών, οι οποίοι, σύμφωνα με τους υπεύθυνους του ΙΕΠ και την ηγεσία του ΥΠΕΘ, διαθέτουν την ικανότητα να διδάξουν εντός δεκαημέρου την ύλη ενός ολόκληρου τριμήνου. Στο τέλος της παρούσας ανακοίνωσης, παραθέτουμε ενδεικτικά αποσπάσματα των εν λόγω οδηγιών για να αντιληφθούν όλοι το μέγεθος του προβλήματος.
- Στο αμέσως επόμενο διάστημα, αν λάβουμε υπόψη μας και τις σχετικές δηλώσεις του πρωθυπουργού και της υπουργού Παιδείας, η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να επιβάλλει την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, κεντρική και αναπόσπαστη πλευρά της οποίας θα είναι ο έλεγχος της κάλυψης της διδακτικής ύλης. Στόχος εξαιρετικά δύσκολος υπό κανονικές συνθήκες και εντελώς ανέφικτος υπό τις παρούσες συνθήκες. Η παράμετρος αυτή, αναδεικνύει ακόμα περισσότερο την αναγκαιότητα του αγώνα για την ακύρωση στην πράξη της αυτοαξιολόγησης-αξιολόγησης, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα τον αντιεκπαιδευτικό της χαρακτήρα.
- Το Υπουργείο Παιδείας αντί να αντιμετωπίσει τα μορφωτικά ελλείμματα της περιόδου, επιδεικνύει πρωτοφανή αδιαφορία για τα δεδομένα που διαμορφώνουν οι συνθήκες της πανδημίας και η μακρόχρονη αναστολή λειτουργίας των σχολείων. Πρόκειται για συνειδητή πολιτική επιλογή που θα οξύνει ακόμα περισσότερο τις εκπαιδευτικές ανισότητες και το φαινόμενο της σχολικής αποτυχίας, το οποίο, έτσι κι αλλιώς είχε, έχει και θα έχει σαφές ταξικό πρόσημο.
Από την πλευρά μας δηλώνουμε ότι δεν θα εφαρμόσουμε οδηγίες που συσσωρεύσουν ακόμα περισσότερα μορφωτικά ελλείμματα. Μέσα στις σχολικές τάξεις θα επικεντρώσουμε σε αυτά που μπορούν και πρέπει να διορθωθούν, θα διδάξουμε τους μαθητές μας με κριτήριο το βαθμό ανταπόκρισης και κατανόησης της ύλης. Αλλά και έξω από τις σχολικές τάξεις, θα διεκδικήσουμε αναδιάταξη και μείωση της ύλης, μικρότερο αριθμό μαθητών ανά τμήμα, εκτεταμένα προγράμματα ενισχυτικής διδασκαλίας, στήριξη και ίδρυση νέων τμημάτων ένταξης.
Καλούμε το Δ.Σ. της ΔΟΕ να πάρει άμεσα θέση. Αλήθεια, το Ινστιτούτο Παιδαγωγικών Ερευνών Μελετών (ΙΠΕΜ) της ΔΟΕ τι θέση παίρνει για όλα αυτά; Γιατί τόση σιωπή; Δεν θα όφειλε να πάρει άμεσα σαφή θέση για τέτοιου είδους ζητήματα; Ή μήπως απλώς περιορίζεται στην έκδοση του Επιστημονικού Βήματος αφήνοντας τον κλάδο παντελώς ακάλυπτο απέναντι σε τόσο σοβαρά ζητήματα; Οι στιγμές είναι κρίσιμες και ο καθένας οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν. Θα πάρουν επιτέλους αποφάσεις τα κορυφαία συνδικαλιστικά όργανα του κλάδου ή θα συνεχίσουν να σιωπούν; Θα ενημερώσουν τους γονείς και την κοινωνία για τα αποτελέσματα της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής; Αναμένουμε και θα επανέλθουμε αν χρειαστεί.
Αποσπάσματα από τις Οδηγίες για την κάλυψη «πιθανών διδακτικών κενών»:
«Β΄ Τάξη – Γλώσσα
Προτείνονται για επανάληψη ή συμπλήρωση διδακτικών κενών: · Στον προφορικό και γραπτό λόγο, ο/η μαθητής/τρια αφηγείται συνοπτικά ή διεξοδικά ιστορίες, παραμύθια, ανέκδοτα, θεατρικά έργα όπως τα άκουσε ή με παραλλαγές. Ασκείται στην ορθή προφορά λέξεων και στη φωνητική επιτέλεση γλωσσικών πράξεων. Προφέρει συνδυασμό φθόγγων π.χ. Πέμπτη, εκστρατεία και σχηματίζει/συμπληρώνει προφορικές προτάσεις. Επίσης, αναλύει – συνθέτει λέξεις σε συλλαβές και γράμματα, ασκείται στην ορθή άρθρωση των φθόγγων που αντιστοιχούν στα γράμματα και αναζητεί μια συγκεκριμένη λέξη σε λεξικό. Τέλος, εξασκείται στη γραφή, ανάγνωση και τονισμό των δίγραφων, ει, οι, μπ, ντ, στ, γγ-γκ, τζ, (ντζ), αυ (αβ, αφ) και των συμπλεγμάτων. · Στη γραφή και παραγωγή γραπτού λόγου, ο/η μαθητής/τρια παράγει γραπτό λόγο σύμφωνα με τα βιώματα, τις γνώσεις και τα αναγνώσματα του/της, με σωστή ορθογραφία και τονισμό. Αξιοποιεί βασικά σημεία στίξης και προβαίνει σε στοιχειώδεις γλωσσικές πράξεις όπως, πρόσκληση, ευχή, ανακοίνωση κ.ά. Επίσης, να σχολιάζει τα γραπτά κείμενα δικά του/της και συμμαθητών/τριών του/της και να γίνεται αυτοδιόρθωση και αλληλοδιόρθωση των κειμένων παραγωγής γραπτού λόγου. · Στο λεξιλόγιο ο/η μαθητής/τρια να χρησιμοποιεί λέξεις και εκφράσεις απαραίτητες για την καθημερινή επικοινωνία. Για παράδειγμα να επιλέγει λέξεις από το περιεχόμενο του 2 κειμένου που επεξεργάζεται και να τις ομαδοποιεί, ανάλογα με τη σημασία, τη μορφή και το θέμα τους. Να ασχολείται με παιχνίδια αντίθετων λέξεων, να σχηματίζει, να συμπληρώνει προφορικές προτάσεις, να κάνει σχόλια για δυσνόητες και άγνωστες λέξεις, και να συμπληρώνει ημιτελείς προτάσεις. · Στη γραμματική ο/η μαθητής/τρια να επαναλάβει τα βασικά στοιχεία της δομής και της λειτουργίας της γλώσσας όπως, οπτική εικόνα παραγράφου, φράση, λέξη, κεφαλαίο γράμμα, μικρό γράμμα, τελεία, κόμμα, ερωτηματικό, θαυμαστικό και να συντάσσει, απλές προτάσεις και κείμενα. Για παράδειγμα, παιχνίδια με αλλαγή της θέσης των λέξεων ή των μικρότερων φράσεων που συγκροτούν μια πρόταση. Να ασχολείται με παιγνιώδεις ασκήσεις επαύξησης ή μείωσης σε ελάχιστα συστατικά προτάσεων με βασική δομή του τύπου Ρ, Υ-Ρ, Υ-Ρ-Α, Υ-Ρ-Κ. Επίσης, να αναλύει επαυξημένες προτάσεις με ερωτήσεις του τύπου: ποιος, τι κάνει, πότε, πού κτλ. και να συνδέει κύριες προτάσεις με το «και». Ακόμη, στη γραμματική σε συνδυασμό με την ορθογραφία, να επαναλάβει την ορθή γραφή των – ρια, – δια, – πια, την ορθή γραφή των θηλυκών σε –α και –η, των ουδέτερων σε –ο και –ι και των αρσενικών σε –ος και -ης. Να θυμηθεί τον σχηματισμό του ενικού και πληθυντικού αριθμού, τη διάκριση της ορθογραφίας των άρθρων: της, τις και τον, των. Επιπρόσθετα, να επαναλάβει τον Ενεστώτα του ρήματος είμαι, την ορθογραφία των καταλήξεων του Ενεστώτα της ενεργητικής φωνής της α΄ συζυγίας, του Αορίστου και την ορθογραφία των ρημάτων του αορίστου σε –ισα και -ησα και τέλος των ρημάτων σε -ίζω, – εύω, -αίνω και –ώνω».
«Α΄ Γυμνασίου – Μαθηματικά:
Άλγεβρα: Κλάσματα και πράξεις, προβλήματα. Δεκαδικοί και πράξεις, προβλήματα. Απλά προβλήματα με ποσοστά. Έννοιες και πράξεις με θετικούς και αρνητικούς αριθμούς. Γεωμετρία: Είδη, ιδιότητες και σχέσεις γωνιών. Κύκλος και στοιχεία του. Συμμετρία ως προς άξονα και ως προς σημείο. Παράλληλες ευθείες που τέμνονται από άλλη. Άθροισμα γωνιών τριγώνου».
O πρόεδρος Ο Γ. Γραμματέας
Δημήτρης Μαριόλης Νίκος Αθανασόπουλος
